اگر از هر فرد مجردي بپرسيم كه چه ملاك‌هايي را براي انتخاب همسر آينده خود در نظر گرفته‌ است، مطمئنا او در ميان ملاك‌هاي خود، به داشتن علاقه دوطرفه نيز معتقد است. در واقع اكثر افراد اعتقاد دارند كه ازدواج بايد از روي عشق و علاقه صورت پذيرد؛ حال بعضي، علاقه و روابط منطقي را مي‌پذيرند و بعضي ديگر عشق ظاهري و بعضي ديگر هر دو را توأمان.

اما تنها شروع زندگي مشترك با هر نوع اعتقادي در مورد عشق و علاقه از سوي طرفين كافي نيست؛ يعني حتي اگر عشق بين آنها واقعي و بدون ترس باشد و نفر مقابل را به خاطر لياقت‌ها، توانايي‌ها و مهارت‌هاي اجتماعي و فردي دوست داشته باشند باز هم بايد مهارت‌هايي را پيش از ازدواج بياموزند تا بتوانند به خوبي دوران پيش رو را مديريت كنند و باعث آرامش، امنيت و افتخار يكديگر شوند.

طي مراسم ازدواج به سبك ما ايراني‌ها، معمولا دوراني بين عقد و عروسي در نظر گرفته مي‌شود. خانواده‌ها به خاطر مسائل شرعي و اخلاقي، پس از پسند كردن و شناخت يكديگر و قبول شرايط، دوران كوتاهي را به‌عنوان دوران نامزدي درنظر مي‌گيرند و بعد از آن، قبل از اينكه مراسم عروسي را به پا و عروس و داماد را راهي خانه خودشان كنند، آنها را به عقد يكديگر درمي‌آورند.

همه آنهايي كه سال‌ها از دوران نامزدي‌شان گذشته، وقتي به تازه عروس و دامادها نگاه مي‌كنند شايد به نوعي حسرت آن دوران را مي‌خورند و چنين به آنها گوشزد مي‌كنند كه تا مي‌توانند از اين لحظات لذت ببرند اما واقعيت امر اين است كه اگر از اتفاقات مدت زمان بين عقد و عروسي همين افراد سؤال كنيم، خيلي از آنها از تصميمات و مخصوصا حرف‌هاي زده شده خانواده‌ها ناراحت شده‌اند و به نوعي دوران عقد را �دوران پراسترس� مي‌نامند.

روانشناسان بر اين اعتقادند كه اين دوران مي‌تواند براي خيلي از زوجين دوران سختي باشد چراكه آنها به‌دليل بي‌تجربگي قادر به مديريت درست مسائل نيستند و اين چنين بيان مي‌كنند كه حتي هستند زن و شوهرهايي كه پس از مراسم عروسي به خانه خود رفته‌اند و به كمك هم توانسته‌اند خيلي از مشكلات زندگي را حل كنند اما همين زوجين در مدت زمان قبل از عروسي به محض روبه‌رو‌شدن با موضوعي كه مطابق ميلشان نبوده سريعا نسبت به همسر خود موضعگيري كرده و خانواده‌ها را وارد ماجرا كرده‌اند. اما براي اينكه از استرس‌ها و درگيري‌هاي احتمالي كاسته شود بايد افراد از همان روزي كه تصميم به ازدواج مي‌گيرند، درست رفتار كردن، مديريت برنامه‌ها و آينده‌نگري را نيز از اصول اوليه يك ازدواج موفق بدانند و در جهت آن گام بردارند.

سنگ‌ها را وا بكنيد

عروس و دامادها مضطرب انجام مسائلي هستند كه مي‌بايست براي شكل‌گيري مراسم عروسي طبق عرف 2خانواده صورت پذيرد. همين نگراني‌ها باعث مي‌شود تا آنها نسبت به خيلي از موضوعات پيش پا افتاده هم حساسيت به‌خرج دهند و به درگيري‌ها دامن بزنند. مشخص نبودن مسائل ديگري مثل وضعيت شغلي پسر، مسكن، باقي‌ماندن قسمتي از تحصيل دختر يا پسر و... نيز مي‌تواند بر شدت اين نگراني‌ها بيفزايد.

براي اينكه زوجين از چنين اضطراب‌هايي بكاهند بايد قبل از عقد و خواستگاري و قبل از اينكه دلبستگي‌هاي دوطرف بيشتر شود تمام موضوعات را صادقانه با يكديگر مطرح كرده و خواسته‌هاي منطقي خود را بيان كنند و در اين بين احيانا اگر مشكلي هم باشد كه فكر مي‌كنند قادر به حلش نيستند، آن را به بزرگ‌ترها واگذار كنند.

اول، برنامه‌ريزي

كليد شكل‌گيري يك مراسم عروسي خوب، برنامه‌ريزي درازمدت براي آن است. خيلي از دختر و پسرها و خانواده‌هايشان بعد از صيغه عقد تا نزديكي‌هاي شب عروسي دست روي دست مي‌گذارند و كار خاصي انجام نمي‌دهند اما اگر كمي واقع‌بين باشند مي‌فهمند كه خود آنها به دلايل مشخصي اين مدت زمان را تعيين كرده‌اند تا بتوانند مقدمات ازدواج را فراهم آورند.

خانواده‌ها بايد به اين دوره به‌عنوان يك فرصت طلايي نگاه كنند و نخستين كارشان طرح يك برنامه مناسب براي مدت زمان باقي تا شب عروسي باشد. به هر حال ممكن است اين دوران تا 2سال يا حتي بيشتر هم باشد ولي مهم اين است كه با توجه به شرايطي كه براي هر طرف وجود دارد سعي بر اين داشته باشند كه شرايط مطلوب‌تر را به‌دست آورند.

مراسم عروسي شما، اول از همه مال شماست

كاري به اين نداشته باشيد كه فلان كس مدت زمان عقدش چقدر طول كشيده است، شرايط شما مخصوص شماست. اول از همه شما بايد طوري برنامه را بچينيد كه هم بتوانيد به خوبي به كارها برسيد و هم از اين زمان لذت مخصوص به‌خودش را ببريد.

آوردن برنامه‌ها روي كاغذ

عروس و داماد سوا از خانواده‌هاي خود، جداگانه بايد آنچه را كه فكر مي‌كنند بايد انجام شود روي كاغذ بياورند، سپس آنها را فقط با والدين خود مطرح كنند و بعد از نتيجه‌گيري، موضوعات را فقط به همسر خود بگويند.

در اين زمان ممكن است زوجين با هم دچار تعارض (Conflict) شوند؛ به اين معني كه فرد تمايل به انجام كاري دارد، درصورتي كه فرد مقابل او از انتخاب چنين حالتي سر باز مي‌زند؛ زوجين بايد درصورت بروز چنين حالتي - كه مطمئنا به‌وجود مي‌آيد-  براي مديريت تعارضات پيش آمده 3 كار را انجام دهند؛ نخست آنكه براي مواردي كه در نظر گرفته‌اند اولويت قائل شوند. مثلا اگر يكي از زوجين اول از همه اعتقاد به تهيه وام ازدواج و خرج آن دارد و ديگري خريد طلا و جواهر را اول در نظر گرفته با منطق حساب كنند كه كدام مورد برحسب زمان باقيمانده و موقعيت مالي و همچنين شرايطي كه مي‌تواند براي آنها در آينده ايجاد كند، ارجحيت دارد.

در اين مثال شايد ممكن است زوجين فقط پولي را كه از طريق وام به دست مي‌آورند، در نظر بگيرند و به‌اصطلاح خودمان سريعا چاله‌اي براي آن بِكنند، اما پرداخت اقساط وام نيز موضوعي است كه مي‌تواند حتي بعدها در زندگي مشترك زوجين دردسرساز شود.  دوم اينكه براي هر نوبت كاري كه تصميم به اجراي آن گرفتند، حالت‌هاي مختلف اجراي آنها را نيز در نظر بگيرند. مثلا در مورد وام ازدواج فقط حالت خرج آن براي خريد عروسي را در نظر نگيرند، شايد يك سرمايه‌گذاري كوچك مثل حساب بانكي هم بتواند براي آنها مفيد واقع شود. در مرحله آخر حالا كه عروس و داماد در جريان همه امور قرار گرفته‌اند، به تقسيم وظايف بين خودشان بپردازند.

گوش‌كردن فعال را همين حالا ياد بگيريد

هريك از زوجين اگر خواسته‌اي را عنوان كرده‌اند ولي احساس مي‌كنند كه طرف مقابلش از اين مورد ناراحت است، سعي كنند از تكنيك گوش كردن فعال به نحو مطلوب بهره ببرند؛ به اين معني كه هم همسر خود را درك كنند و هم خواسته خود را به بهترين نحو ممكن بگويند.

اين تكنيك در آينده نيز بسيار به‌دردشان خواهد خورد. گوش كردن فعال چند مرحله دارد:
1- درك احساسات: يعني اينكه اول از همه ناراحتي طرف مقابل را به خوبي متوجه شويم.
2- انتقال احساسي: يعني احساس همدردي كردن و سعي در برگرداندن آرامش به همسر خود.
3- ‌علت ناراحتي: به معناي اينكه علت دلخوري و ناراحتي همسرمان را جويا شويم.
4- ‌بيان صريح نظرات خودمان و تبادل نظر در مورد آن.
البته تمام مراحل فوق فقط با تمرين و صبر حاصل مي‌شود  ضمن اينكه منتظر نباشيم تا فقط فرد مقابل دست به اجراي آنها بزند و خودمان نيز در انجام آنها تلاش كنيم.

از كاه‌ كوه نسازيد

مطمئن باشيد به خيلي از اتفاقات، بعدها خواهيد خنديد، پس سعي نكنيد با سختگيري‌هاي بيش از اندازه جلوي همديگر سنگ بيندازيد زيرا پس از عقد خود شما هم از سختگيري خودتان متضرر خواهيد شد.

دخالت در كار بزرگ‌ترها، ممنوع

بزرگ‌ترهاي خانواده عقايدي براي خود دارند كه در جاي خودش محترم است. دخالت بيش از حد در كار آنها و انتقال دادن نظرات خودمان توسط همسرمان به خانواده او، ايجاد مشكل كرده يا باعث افزايش مشكلات مي‌شود.

پاسخ به سؤالاتي كه ذهن‌مان را مشغول كرده

مونيكا مندزليهي در كتاب �هزار و يك پرسش پيش از ازدواج� به دخترها و پسرها اين چنين پيشنهاد مي‌كند كه آنها قبل از مراسم عروسي به‌تنهايي به پرسش‌هاي زير پاسخ دهند و سپس با نامزدشان آنها را بررسي كنند:
1- چه احساسي درباره ازدواج كردن داريد؟
2- آيا مي‌توانيد بپذيريد كه تاريخ ازدواج‌تان به تعويق بيفتد؟
3- آيا از ازدواج كردن خوشحاليد يا سعي مي‌كنيد در اين مورد فكر نكنيد؟
4- آيا احساس مي‌كنيد كه رابطه شما و نامزدتان مشكلي دارد، اما نمي‌توانيد علت را تشخيص دهيد؟
5- آيا سعي مي‌كنيد كه خودتان را متقاعد كنيد كه نامزدتان همان همسر مناسب شماست؟
6- آيا از وقتي كه نامزد شده‌ايد (يا به عبارتي عقد كرده‌ايد) رابطه‌تان تغيير كرده است؟
7- ‌آيا براي برنامه‌ريزي مراسم ازدواج مردد هستيد؟ آيا از تماشاي لباس عروس يا كارت دعوت ناراحت مي‌شويد؟
8- آيا ديگران بيش از شما براي ازدواج‌تان شور و شوق دارند؟
9-‌آيا فكر مي‌كنيد كه والدين شما دوست دارند هرچه زودتر اين مدت زمان تمام شود و شما را راهي خانه خودتان كنند؟
10- آيا مي‌ترسيد كه بعد از پايان محبت‌هاي دوره نامزدي و شور و شوق جشن عروسي، از ازدواج‌تان پشيمان شويد؟
11- آيا نامزدتان را تهديد كرده‌ايد كه زودتر مراسم عروسي را برپا كنيد؟
12- آيا مي‌ترسيد كه پس از ازدواج آزادي يا هويتتان را از دست بدهيد؟
13- آيا هنوز تا حدودي از واژه تعهد مي‌ترسيد؟

بنابراين هيچ موضوعي را به حال خود رها نكنيد. اين طرز فكرها كه �انجام  اين كار وظيفه طرف مقابل است، اگر صادقانه عمل كنم ناراحتي‌ها را بيشتر مي‌كند، اصلا اين موضوع به من ربطي ندارد و...� ناشي از تلقين‌هاي ذهني بي‌موردي است كه تازه‌عروس‌ها و تازه‌دامادها دارند.